Verslag eerste fase participatie project Kooizand

Tussentijds participatieverslag:

• Eerste werkgroep sessie 25 maart 2025
• Brede inloopbijeenkomst 14 april 2025

Algemene inleiding

Het terrein van de voormalige Eerste Huizer Zeilschool, dat de afgelopen jaren in verval raakte, biedt een kans voor herontwikkeling met een maatschappelijke bestemming. In het collegeprogramma 2022-2026 is het voornemen opgenomen om dit terrein opnieuw in te vullen, met als belangrijk doel de bevordering van werkgelegenheid en sociale integratie, specifiek voor inwoners met een afstand tot de arbeidsmarkt. De gemeente Huizen heeft in 2023 en 2024 een haalbaarheidsstudie uitgevoerd, waarin het concept van een sociaal ontwikkelbedrijf werd uitgewerkt, met activiteiten zoals horeca, moestuin en nautische functies. De herontwikkeling is bedoeld om zowel een economische als maatschappelijke meerwaarde te bieden aan de gemeenschap. 

In september 2024 bleek dat er onvoldoende draagvlak was vanuit de buurt voor het oorspronkelijke voorstel. Bewoners hadden vooral bezwaar tegen de algemene grootschaligheid van het voorgestelde plan. Dit leidde tot diverse zorgen, waaronder de veiligheid, verkeers- en parkeerdruk, verlies van groen, verstoring van rust en bedreiging van het lokale dierenleven. De gemeenteraad heeft daarop besloten een nieuw participatietraject in te gaan, ditmaal onder begeleiding van Bureau Buhrs. Dit traject kenmerkt zich door transparantie, inclusiviteit en samenwerking met alle betrokkenen. Het doel is samen een breed gedragen herontwikkelingsplan te maken. De gemeente streeft hierbij naar het creëren van werkplekken voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt, terwijl de buurt vooral belang hecht aan een prettige en veilige plek. Het is dus een gezamenlijke zoektocht naar een invulling die recht doet aan zowel de ambities van de gemeente als de wensen van de buurt.
Fase 1 van dit participatietraject vond plaats van februari tot april en richtte zich op het opbouwen van vertrouwen, het informeren van de betrokkenen en het gezamenlijk vaststellen van de kaders, doelen en randvoorwaarden voor het traject. In dit verslag staat een overzicht van de activiteiten die in fase 1 zijn uitgevoerd, waaronder een interactieve sessie met de eerste geïnteresseerden voor de werkgroep en een brede inloopbijeenkomst. Deze activiteiten hebben geleid tot de oprichting van de werkgroep en het verder scherpstellen van de randvoorwaarden en uitgangspunten voor het traject.

Startbijeenkomst met de eerste geïnteresseerden voor de werkgroep, 25 maart 2025

Inleiding

Tijdens de startbijeenkomst maakten de stuurgroep, projectgroep en werkgroep kennis met elkaar en werd besproken hoe we op een constructieve manier gaan samenwerken. In de daaropvolgende werksessie dachten deelnemers actief mee over inhoudelijke thema’s als recreatie, schaalgrootte, maatschappelijke invulling, natuur, verkeersveiligheid en leefbaarheid. De input uit deze gesprekken vormt een belangrijk vertrekpunt voor de randvoorwaarden voor het verdere traject.

Wat opviel tijdens deze sessies, was de grote betrokkenheid van de deelnemers. De gesprekken werden gevoerd met openheid en nuance. Tegelijkertijd werd duidelijk dat er bestaande zorgen en gevoeligheden meespelen, onder andere als gevolg van eerdere trajecten. Dit benadrukt het belang van een zorgvuldige en respectvolle benadering. Er werd nadrukkelijk benoemd hoe belangrijk het is om écht naar elkaar te luisteren, bestaande beelden los te laten, en ruimte te maken voor een gezamenlijk verhaal.

Werkvorm

Tijdens de eerste werksessie stond het gezamenlijk verkennen en prioriteren van de belangrijkste randvoorwaarden centraal. Vanuit de opgehaalde belangen, beleidsstukken en eerdere gesprekken zijn vooraf thema’s gehaald die als uitgangspunt dienden voor het gesprek. Deze thema’s waren: maatschappelijke en sociale invulling, recreatieve en nautische functie, natuur en ecologie, verkeersveiligheid en parkeren, leefbaarheid, financiële haalbaarheid en schaalgrootte. 

De aanwezigen werden verdeeld over drie gemengde groepen, met in elke groep bewoners, ambtenaren en wethouders. Iedere groep kreeg een selectie van thema’s toegewezen, met bijbehorende kaartjes.

Ronde 1: Individuele input

In de eerste ronde vulden deelnemers zelfstandig kaartjes in, waarbij ze hun eigen ideeën en waarden rondom het toegewezen thema noteerden. Op deze manier ontstond een brede verzameling randvoorwaarden en aandachtspunten vanuit verschillende perspectieven.

Ronde 2: Gezamenlijke prioritering

In de tweede ronde werden de kaartjes binnen de groep besproken en geclusterd. Vervolgens werd gezamenlijk bepaald welke voorwaarden als essentieel werden beschouwd en welke als belangrijk. Hierbij lag de nadruk op het maken van keuzes: alles is belangrijk, maar wat is essentieel om het plan te laten slagen?

Uitkomsten per groep

Groep 1- Thema’s: Recreatieve en nautische functie & Financiële haalbaarheid

Recreatieve en nautische functie

Er werd gesproken over het verschil tussen zomer- en wintergebruik van de locatie. De recreatieve en nautische functie zal waarschijnlijk anders zijn in de zomer vergeleken met de winter. Dat vraagt om een flexibele invulling die inspeelt op seizoensgebonden gebruik.
Recreatie betekent volgens de groep meer dan alleen nautiek: het gaat ook om een plek voor kinderen, bijvoorbeeld in de vorm van een speeltuintje. Ook horeca maakt volgens velen onderdeel uit van recreatie, al is er discussie over wat precies onder ‘kleinschalig’ wordt verstaan. Aantal zitplaatsen (binnen en op het terras) werden genoemd als voorbeeld, maar daarover lopen de meningen uiteen.
De nautische functie kan verschillende vormen aannemen, zoals bootverhuur, zeillessen of nautische educatie. Wat voor iedereen duidelijk is: de nautische reuring – het kunnen kijken naar bootjes, activiteit op het water – is belangrijk voor de sfeer en het karakter van de plek.

Financiële haalbaarheid

De groep was unaniem: het project moet financieel zelfstandig kunnen draaien. Er is geen ruimte voor een plan dat structureel afhankelijk is van gemeentelijke financiering. Dat betekent dat de invulling ook iets moet opleveren – niet alleen maatschappelijk, maar ook economisch. Mogelijkheden als vrijwilligerswerk en de inzet van brugwachters werden genoemd als manieren om kosten te beheersen.

Open thema

Er werd extra aandacht gevraagd voor aansluiting bij bestaande plannen in de omgeving, zoals de aanloophaven en de kustvisie. Daarnaast kwamen zorgen over veiligheid naar voren: hoe gaan we om met hangjeugd, vandalisme en het feit dat de locatie ‘s avonds afgelegen aanvoelt.

Conclusie groep 1

De uitdaging ligt in het combineren van een levendige functie in de zomer met zinvolle invulling in de winter – zonder dat dit financieel onhoudbaar wordt. Er is behoefte aan een plek met nautische reuring, kindvriendelijke recreatie en kleinschalige horeca, mits dit financieel zelfstandig en duurzaam is. Veiligheid en aansluiting op bestaande plannen zijn belangrijke randvoorwaarden.

Groep 2 - Thema’s: Schaalgrootte, Maatschappelijke invulling & Natuur en ecologie

Schaalgrootte

Voor de groep was schaalgrootte het belangrijkste thema. Het project moet passen bij de buurt, in de omgeving én bij de maatschappelijke invulling – qua omvang, uitstraling en gebruik. Er werd gesteld: alles valt of staat met de schaalgrootte. Vooral voor de buurtbewoners is dit thema essentieel.

Maatschappelijke en sociale invulling

De groep is het eens over de maatschappelijke invulling van de locatie. De gemeente benadrukte dat de maatschappelijke functie de kern van het plan is: het realiseren van een sociaal ontwikkelbedrijf met diverse werkplekken voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Bewoners herkenden het belang van deze maatschappelijke functie en vonden het waardevol dat er aandacht is voor deze doelgroep. Toch werd het door hen vooral als “belangrijk” gezien, niet als essentieel. Zij gaven aan dat maatschappelijke invulling moet volgen uit een goede inpassing qua schaal en natuur – en dat het niet leidend moet zijn als dit ten koste gaat van leefbaarheid of natuurwaarden. Wel werd benoemd dat, als er werkplekken komen, die idealiter ook langdurig en duurzaam zijn ingevuld.

Er is behoefte aan een betekenisvolle plek, ook voor vrijwilligers en buurtbewoners. Voor de gemeente is maatschappelijke invulling een essentiële voorwaarde voor deelname aan het project.

Natuur en ecologie

Onder dit thema vallen: behoud van bomen, biodiversiteit, duurzaam beheer en een groene inrichting. Groen moet behouden blijven en bijdragen aan de leefbaarheid. Er werd benadrukt dat het behoud van natuur, dieren, biodiversiteit en groen in de wijk cruciaal is. Voor bewoners is dit een leidend principe: de ontwikkeling mag niet ten koste gaan van de ecologische kwaliteit van het gebied.

Conclusie groep 2

De buurt hecht sterk aan passende schaalgrootte en behoud van natuur en ecologie. Voor de gemeente staat de maatschappelijke invulling (werkplekken voor mensen met afstand tot de arbeidsmarkt) voorop. Het gesprek draaide uiteindelijk om het vinden van balans: Hoe groot moet een sociaal ontwikkelbedrijf minimaal zijn om te functioneren en financieel gezond te zijn, en hoe kleinschalig moet het zijn om acceptabel te zijn voor de omgeving?

Groep 3- Thema’s: Leefbaarheid & Verkeersveiligheid en parkeren

Leefbaarheid

Binnen het thema leefbaarheid werd vooral het belang van gezelligheid en een nautisch karakter benadrukt. De term “nautische levendigheid” werd gebruikt als sfeerbeeld: een plek met watersport, gezelligheid, maar niet grootschalig of commercieel druk. De horeca moet ondersteunend zijn aan de nautische functie en mag niet leidend worden. Groenvoorziening speelt ook een belangrijke rol: het huidige groen moet behouden blijven, toegankelijk zijn en bijdragen aan de sfeer van de plek. Geluidsoverlast kwam eveneens aan bod: incidentele activiteiten tot 22:00 uur worden als acceptabel beschouwd, mits er goede communicatie over is. De voorkeur gaat uit naar een rustige, theetuinachtige invulling die ’s avonds op tijd sluit.
Verkeersveiligheid en parkeren

Er was een duidelijke wens om autoverkeer ondergeschikt te maken aan spelende kinderen, fietsers en voetgangers. De maximumsnelheid moet passen bij een woonerf (15 km/u), en overzicht is essentieel bij toenemende drukte. Er werd nagedacht over alternatieven voor parkeren: spreiding, parkeren over de brug, duidelijke communicatie en een Kiss & Ride-zone voor nautische activiteiten. Fietsers en voetgangers moeten gescheiden worden, zeker op de dijk, en terrasbezoekers mogen het fietspad niet zomaar kunnen oplopen.

Conclusie groep 3

De meeste discussie zat niet zozeer in tegenstellingen, maar in het zoeken naar balans – bijvoorbeeld tussen autoluwte en parkeergelegenheid. Het plan moet bijdragen aan een rustige, groene en nautisch-gezellige plek waar verkeer ondergeschikt is aan spelende kinderen, fietsers en voetgangers. Autoluwheid, overzicht en passende snelheden zijn essentieel. Activiteiten moeten kleinschalig blijven, met oog voor buurtbewoners en goede communicatie bij incidentele evenementen. Groen en sfeer zijn bepalend voor de leefbaarheid.

Afsluiting

Uit de gesprekken tijdens de sessie blijkt dat de gemeente en de buurt het op een aantal punten eens is, maar ook op een aantal punten verschillen van mening. Wat ook naar voren komt is dat het belangrijk is op een goede manier in gesprek te blijven. Hier over wordt opgemerkt:
o    Dat in het gesprek nu vaak gesproken wordt over wij versus zij; buurt versus gemeente. Belangrijk is om hier bewust van te zijn en dat het niet helpt om nader tot elkaar te komen. Spreek vanuit jezelf en niet namens buurt of gemeente.
o    Dat in het gesprek vaste ideeën/beelden bestaan over elkaar. Belangrijk is om het vorige traject los te laten en open te staan voor elkaars verhaal en mening (zonder vooroordeel). Wees geïnteresseerd en vraag aan elkaar wat belangrijk is en waarom.
o    Dat bepaalde veelgebruikte begrippen nog verdere definitie nodig hebben, zoals ‘kleinschalig’, ‘passende schaalgrootte’, ‘niet te hoge parkeerdruk’ of ‘rustige omgeving’. De betekenis van deze begrippen kan voor iedereen anders zijn. In de komende werksessies zal hier meer duidelijkheid over komen.

Deze punten zijn meegenomen in de voorbereiding van de brede inloopbijeenkomst.

Brede inloopbijeenkomst 14 april 2025

Inleiding

Na de eerste sessie waarin betrokkenen actief meedachten over de thema’s en belangrijkste randvoorwaarden voor de herontwikkeling van de voormalige zeilschoollocatie in Huizen, volgde de brede inloopbijeenkomst. Tijdens deze bijeenkomst werden alle doelgroepen geïnformeerd over het aanstaande participatietraject, de kaders en de randvoorwaarden. De inzichten uit de eerste werksessie dienden als basis voor deze bredere inloopbijeenkomst op 14 april, waarvoor alle doelgroepen en geïnteresseerden waren uitgenodigd. Aanwezigen kregen de gelegenheid om te reageren op de panelen en/of via een reactieformulier en kregen de mogelijkheid om zich aan te melden voor de werkgroep. Bij de panelen stonden buurtbewoners en gemeenteambtenaren die bij eerder sessies betrokken waren om vragen van de bezoekers te beantwoorden en hen te stimuleren hun inbreng te leveren.

Deze avond stond in het teken van het toetsen, verrijken en prioriteren van de eerder opgehaalde thema’s. Het doel was om zoveel mogelijk verschillende perspectieven op tafel te krijgen, en om bewoners en betrokkenen actief te informeren en betrekken bij het participatietraject.
De bijeenkomst kende een open, toegankelijke opzet met tien thematische panelen. Bezoekers konden per paneel aangeven welk aspect zij het belangrijkst vonden door één sticker te plakken per paneel. Op deze manier werd helder waar de prioriteiten lagen binnen elk thema. Daarnaast konden aanwezigen aanvullende ideeën of zorgen delen door deze op een post-it te schrijven en aan het desbetreffende paneel toe te voegen.

De thema’s waarop gereageerd kon worden, sloten aan bij de eerdere werksessies:
o    Maatschappelijke en sociale invulling
o    Natuur en ecologie
o    Recreatieve en nautische functie
o    Leefbaarheid
o    Financiële haalbaarheid
o    Schaalgrootte
o    Verkeersveiligheid en parkeren

Naast de thema’s konden aanwezigen meedenken over een nieuwe naam voor het project.
Dit hoofdstuk geeft een sfeerimpressie van de brede inloopbijeenkomst, een samenvatting van de gedeelde informatie en laat de reacties op de panelen zien.

Opkomst en doel

De brede bijeenkomst trok ongeveer 30 bezoekers. De bezoekers konden met stickers aangeven waar zij wonen rond het projectgebied (zie onderstaande afbeelding), waarbij opviel dat de meeste aanwezigen uit de oostkant van het gebied kwamen. De wat lagere opkomst uit de westkant kon mogelijk verklaard worden door een gelijktijdig geplande VVE vergadering voor bewoners uit dat deel.

Tijdens deze bijeenkomst werden de bezoekers geïnformeerd over het tweedelige doel van het project: de gemeente heeft de maatschappelijke opgave om gevarieerde werkplekken te realiseren voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Daarnaast wenst de buurt een aangename en veilige verblijfsplek op deze locatie. De informatiepanelen werden bemand door zowel bewoners uit de werkgroep als gemeentemedewerkers, wat de gezamenlijke aanpak van dit project goed illustreerde. Samen zoeken we naar een invulling die past bij zowel de ambities en randvoorwaarden van de gemeente als de wensen van de buurt.

Werkvorm en panelen

Bezoekers konden binnenlopen wanneer het hen uitkwam. Bij binnenkomst kregen ze 8 stickers. De eerste sticker gebruikten ze om op een kaart aan te geven waar zij wonen in het gebied. Zo werd duidelijk uit welke delen van de buurt de bezoekers kwamen.

De andere 7 stickers konden ze gebruiken op themapanelen. Elk paneel ging over een onderwerp dat belangrijk is voor het project, zoals natuur, parkeren, leefbaarheid, veiligheid en sociale invulling. Op elk paneel mochten de bezoekers één sticker plakken, om aan te geven welke randvoorwaarde zij het belangrijkst vonden binnen dat thema. Zo vormde er een visuele weergave van waar de prioriteiten lagen volgens de buurt.

Als bezoekers iets misten op een paneel, of iets wilden toevoegen, konden ze dat opschrijven op een post-it en dit op het daarbij behorende paneel plakken. Ook konden ze meedenken over een nieuwe (werk)titel voor het project. Dit deden ze door een naam op een post-it te schrijven. Als ze een idee van iemand anders goed vonden, konden ze daar met een andere kleur sticker op reageren.

Bij elk paneel stonden bewoners uit de werkgroep en medewerkers van de gemeente. Zij gaven uitleg, beantwoordden vragen en gingen in gesprek met de bezoekers. Zo kregen mensen de kans om goed geïnformeerd te worden én hun mening te geven. Deze werkvorm maakte het makkelijk om op een laagdrempelige en visuele manier mee te denken over de toekomst van de locatie.

Reactieformulieren

Tijdens de brede inloopbijeenkomst op 14 april hebben negen buurtbewoners reactieformulieren ingevuld. Hieruit komen verschillende terugkerende thema’s en zorgen naar voren.

Er werd voorgesteld om de kade(s) voor en/of na de ophaalbrug in te richten met passantenvoorzieningen voor de recreatievaart. De huidige passantenplek bij de Meentkerk wordt nauwelijks gebruikt en is niet aantrekkelijk. Deze ontwikkeling zou ook meer levendigheid brengen voor de brugwachters van Huizen.

Wat betreft horeca is er weerstand tegen grootschalige voorzieningen vanwege verkeers- en parkeeroverlast. Wel is er steun voor kleinschalige, mobiele horeca zoals een barista- of ijskar. Meerdere reacties benadrukken dat de inrichting een nautisch karakter moet hebben, passend bij Huizen als “de haven van het Gooi”. Er werden suggesties gedaan voor meer aanlegplekken en SUP-verhuur.

Het behoud en de verbetering van de groene omgeving werd genoemd als belangrijk uitgangspunt, zowel voor de leefomgeving als voor rust en dieren. Ook werd benadrukt dat het wenselijk is dat het gebied gemeentelijk eigendom blijft en niet verkocht wordt aan projectontwikkelaars of investeringsmaatschappijen.

Er zijn zorgen over de bereikbaarheid en verkeersdrukte. Een politieagent met piketdiensten wees op praktische problemen rond parkeren en geluid, wat invloed kan hebben op nachtelijke inzet en rust overdag. Ook werd de kwetsbaarheid van de lange aanrijroute (Middelgronden) voor hulpdiensten genoemd, met zorgen over de snelle bereikbaarheid voor brandweer en politie.

Een andere opmerking betrof het verschil in belangen tussen direct omwonenden en bewoners uit de bredere omgeving, waarbij directe bewoners meer impact ervaren. Ook werd kritiek geuit op vage containerbegrippen zoals “acceptabel geluidsniveau” en “beperking van verkeersdrukte”. Zo werd opgemerkt dat “beperking van verkeersdrukte” kan betekenen dat er 80 in plaats van 100 extra verkeersbewegingen komen, terwijl 20 extra bewegingen al voor serieuze overlast kunnen zorgen.

Tot slot werd voorgesteld om de enquête te versturen naar alle omwonenden die eerder een uitnodigingsbrief hebben ontvangen, plus extra bewoners rond de Westkade. Daarbij werd gevraagd of het mogelijk was om de resultaten van andere respondenten te kunnen inzien.

Opbrengst van de brede inloopbijeenkomst

Bezoekers vonden het prettig dat de bijeenkomst informeel en laagdrempelig was. Er was ruimte om eigen ideeën en zorgen te delen. Ook het plakken van de stickers om aan te geven wat ze het belangrijkste vinden, werd als erg positief ervaren. Toch waren er ook punten van twijfel en onduidelijkheid. Sommige mensen vroegen zich af wat het doel van het participatietraject precies is. Ook vroegen ze zich af of er al beslissingen zijn genomen, bijvoorbeeld over de komst van een sociaal ontwikkelbedrijf. Daardoor twijfelden sommige bewoners of hun mening nog invloed heeft. Dit heeft te maken met de geschiedenis van het project. Door een nieuwe naam te kiezen voor dit project hopen we duidelijk te maken dat we echt een nieuw traject zijn ingegaan waarin we samen op zoek gaan naar een passende invulling.

Een onderwerp dat vaak genoemd werd, is parkeren. Veel mensen maken zich zorgen over de parkeerdruk. Er werd gevraagd wat “voldoende parkeerplekken” precies betekent, en of extra parkeerplekken niet juist meer autoverkeer aantrekken. Ook over leefbaarheid werd veel gesproken. Bewoners willen graag een rustige en groene buurt. Tegelijk merkten ze op dat woorden als “toegankelijkheid” en “acceptabel geluidsniveau” voor iedereen iets anders kunnen betekenen. Het is dus belangrijk om zulke termen in de volgende fases samen nader in te vullen.
Ook communicatie kwam vaak ter sprake. Sommige bewoners weten niet goed waar ze informatie kunnen vinden over het project. Dat moet beter. Facebook werd genoemd als extra kanaal, maar niet als hoofdbron van informatie.

Er hebben zich op de inloopbijeenkomst twee mensen aangemeld voor de werkgroep. Sommigen voelden zich onzeker of dachten dat ze niet creatief genoeg waren voor een werkgroep. Toch werd gezegd dat ook kritische of praktische ideeën erg belangrijk zijn door de huidige leden van de werkgroep en werd het aangemoedigd zich toch aan te melden.

De opkomst was iets lager dan verwacht. Dat kwam onder andere doordat een grote groep bewoners van de westkant tegelijk een andere vergadering had. De mensen die er wél waren, bleven lang en deden actief mee. Dat zorgde voor goede gesprekken en waardevolle input.
De opmerkingen en ideeën van deze avond worden meegenomen in het vervolg van het project. De volgende fase staat in het teken van belangen en behoeftes. In deze fase gaan we dieper in op de zorgen, wensen en ambities van alle betrokkenen. Dit doen we door middel van een online enquête voor de hele buurt, diepte-interviews met direct betrokkenen en een gezamenlijke werksessie. Hierbij zullen we ook specifiek aandacht besteden aan het concreet maken van begrippen als ‘kleinschalig’, ‘passende schaalgrootte’ en ‘rustige omgeving’. Zo krijgen we een helder beeld van wat iedereen belangrijk vindt en waar de kansen liggen voor dit project.